Δέκα Προτάσεις για να Γνωρίσετε το Αγαθονήσι
Το βορειότερο νησί των Δωδεκανήσων πολύ κοντά στο νότιο τμήμα της Σάμου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, 185 κάτοικοι ζούν στο νησί, σε τρείς οικισμούς: τον Άγιο Γεώργιο στο λιμάνι, το Μικρό Χωριό ΒΔ του λιμανιού και το Μεγάλο Χωριό ΒΑ. Το Μεγάλο Χωριό είναι και ο κύριος οικισμός και εδώ στεγάζεται το Σχολείο (Δημοτικό-Γυμνάσιο-Λύκειο), ο Δήμος με τις υπηρεσίες του, το Ιατρείο και το Δημοτικό Αρτοποιείο. Το Χωριό είναι κτισμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να μην είναι ορατό από την θάλασσα. Στο νησί θα βείτε αρκετές παραλίες όλες με κρυστάλλινα γαλαζοπράσινα νερά και σχετικά προσιτές από ξηρά ή θάλασσα. Υπάρχουν λίγα ενοικιαζόμενα δωμάτια και τρείς βασικές ταβέρνες-εστιατόρια με καλό φαγητό και φρέσκα θαλασσινά. Στο νησί λειτουργεί μονάδα ιχθυοκαλλιέργειας η οποία απασχολεί και αρκετούς από τους μόνιμους κατοίκους του. Στην θέση Καστράκι υπάρχουν λείψανα αρχαίας οχύρωσης που χρονολογούνται στον 4ο αι.πχ. Το Αγαθονήσι είναι προστατευόμενη περιοχή Natura 2000 σαν καταφύγιο σπάνιων πουλιών.
Για να γνωρίσετε καλύτερα το νησί και τις ομορφιές του έχουμε ξεχωρίσει τις παρακάτω προτάσεις:
1. Επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο στο Καστράκι
Οχυρωμένος οικισμός στην περιοχή Μαίστρος στο ΒΑ τμήμα του νησιού. Τα τείχη του έχουν κτισθεί με την τοπική πέτρα του νησιού. Ο οικισμός αναπτύχθηκε κυρίως μεταξύ 4ου π.χ. - 3ου π.χ. αιώνα. Στον χώρο της ακρόπολης βρίσκεται και λαξευτή στον βράχο δεξαμενή για αποθήκευση νερού. Σήμερα (2019) ο χώρος δεν είναι επισκέψιμος ενώ το κτίριο που έχει κτισθεί, με δαπάνες των προγραμμάτων συγχρηματοδότησης της ΕΕ, για να στεγάσει το αρχαιολογικό μουσείο του οικισμού και του νησιού αποτελεί τόπο επίσκεψης των εκατοντάδων αγριοκάτσικων της περιοχής.
2. Ανέβασμα στον Άγιο Παντελεήμονα στο Μικρό Χωριό
Λιγότεροι από 15 μόνιμοι κάτοικοι ζούν σήμερα στο Μικρό Χωριό, τον έναν από τους δύο μη παράλιους οικισμούς του Αγαθονησιού. Το βασικό του αξιοθέατο είναι το εκκλησάκι του Αγίου Παντελεήμονα που στέκει στην κορυφή μικρού υψώματος (100μ.) πάνω από το Χωριό. Στο εκκλησάκι θα φθάσουμε από σύντομο τσιμεντροστρωμένο μονοπατάκι που ξεκινά από την πλατεία του οικισμού. Η θέα από τον Άγιο Παντελεήμονα προς το Μεγάλο Χωριό απέναντι (ανατολικά) και το εκκλησάκι και το λιμάνι του Αγίου Γεωργίου ΝΑ μας, είναι πολύ όμορφη.
3. Περπάτημα στα δρομάκια του Μεγάλου Χωριού
Ο μεγαλύτερος οικιμός του νησιού, αθέατος όπως και το Μικρό Χωριό από την θάλασσα. Εδώ βρίσκονται οι δημοτικές υπηρεσίες, το ιατρείο, το σχολείο και το ταχυδρομείο του νησιού. Ξεχωρίζουν στο νότιο άκρο του οικισμού τα τρία κολλητά εκκλησάκια του Αγίου Ραφαήλ, της Ζωοδόχου Πηγής και του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου.
4. Ανέβασμα στην κορυφή στον Άγιο Χαράλαμπο και μετά κολύμπι στην παραλία του Τσαγγάρη
Τα εκκλησάκια του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου και της Αγίας Ειρήνης της Χρυσοβαλάντου βρίσκονται 700 μέτρα νότια από το Μεγάλο Χωριό μέσα σε ένα δενδρόφυτο περιβάλλον με ασβεστωμένες πέτρινες μάντρες και πεζούλια. Από εδώ ανηφορίζει τσιμεντένιος δρόμος που καταλήγει (σε 500-600 μέτρα) στην κορυφή ενός λόφου (130 μέτρα) με το εκκλησάκι του Αγίου Χαραλάμπους. Από εδώ μπορούμε να απολαύσουμε την πανέμορφη θέα προς το Μεγάλο Χωριό, τον όρμο του Αγίου Γεωργίου και την παραλία του Τσαγγάρη.
Επιστρέφοντας από τον Άγιο Χαράλαμπο, στην άλλη μεριά του δρόμου από τα εκκλησάκια του του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου και της Αγίας Ειρήνης της Χρυσοβαλάντου, ξεκινά σύντομο μονοπάτι (300μ.) που καταλήγει στην γραφική παραλία του Τσαγγάρη. Βότσαλα προς πέτρες έξω και μέσα στην θάλσσα, χρειάζεται και λίγη προσοχή γιατί υπάρχουν αχινοί μέχρι έξω (δείγμα βέβαια αυτό και της καθαρότητας και φυσικής υγείας των νερών).
5. Η Ειδυλλιακή παραλία της Σπηλιάς
Μία από τις ωραιότερες παραλίες του Αγαθονησιού και σε συνδυασμό με την παραλία Γαϊδουραύλακος από την άλλη πλευρά του λόφου σίγουρα το καλύτερο δίδυμο. Η παραλία της Σπηλιάς είναι εύκολα προσβάσιμη από τον λιμάνι του Αγίου Γεωργίου ακολουθώντας τον αμαξιτό παράλιο δρόμο προς τα ΝΔ που καταλήγει στην παραλία σε 500 μέτρα. Η διαδρομή προσφέρεται για περίπατο κάθε ώρα της ημέρας ενώ το βράδυ φωτίζεται από φανούς που φορτίζουν με ηλιακή ενέργεια. Η παραλία είναι πανέμορφη με άμμο και ψιλό βότσαλο, έχει και φυσική σκιά ενώ ακόμη ωραιότερα είναι τα νερά της, πράσινα και γαλάζια σαν μεγάλη πισίνα. Στο ΝΔ άκρο της σχηματίζεται σπηλιά μέσα στον βράχο, εξ' ού και το όνομα της παραλίας. Λίγα μέτρα δεξιά από την Σπηλιά ξεκινά το μονοπάτι για την παραλία Γαϊδουραύλακος.
6. Το δύσκολο σκαρφάλωμα και η απόλαυση της παραλίας Γαϊδουραύλακος
Για πολλούς η ωραιότερη παραλία του νησιού.Σίγουρα το καλύτερο δίδυμο σε συνδυασμό με την παραλία της Σπηλιάς από την άλλη πλευρά του λόφου αλλά με σαφώς δυσκολότερη πρόσβαση. Δύο τρόποι υπάρχουν, ο ευκολότερος είναι δια θαλάσσης με βαρκάκι από το λιμάνι, ο δυσκολότερος αλλά πιό απολαυστικός σκαρφαλώνοντας τον λόφο από την πλευρά της Σπηλιάς και κατεβαίνοντας στον Γαϊδουραύλακο από την άλλη μεριά (20'-25'). Το μονοπάτι από την Σπηλιά ξεκινά λίγα μέτρα δεξιά της φυσικής Σπηλιάς αλλά δεν είναι τόσο ευδιάκριτο. Πρακτικά σκαρφαλώνουμε μέχρι να φθάσουμε στην κορυφή του λόφου και μετά αρχίζουμε να κατεβαίνουμε από την άλλη πλευρά προς την άλλη παραλία. Στην κατάβαση υπάρχει μονοπάτι και καλό είναι να το βρούμε γιατί η κλίση είναι αρκετά απότομη και χρειάζεται προσοχή. Για να το βρούμε, όπως ανεβαίνουμε από την Σπηλιά θα κινηθούμε λίγο αριστερά. Κατεβαίνοντας θα απολαμβάνουμε την πανέμορφη θέα του Γαϊδουραύλακου και θα ανυπομονούμε να βουτήξουμε στα λαχταριστά πρασινογάλαζα νερά της παραλίας.
7. Επίσκεψη στους Θόλους στον Άγιο Νικόλαο και μετά κολύμπι στο Βαθύ Πηγάδι
Το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου βρίσκεται στην περιοχή Θόλοι, πάνω από την παραλία Βαθύ Πηγάδι, στο ΝΑ άκρο του νησιού. Θα φθάσουμε ακολουθώντας τον δρόμο που συνεχίζει ΝΑ από την εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (περίπου 1700 μέτρα από την Μεταμόρφωση και 600 μέτρα από την παραλία του Πόρου). Ο δρόμος από την παραλία του Πόρου και μετά είναι χωματόδρομος και θα χρειασθεί να ανοίξουμε και να κλείσουμε δύο πόρτες (για τα κατσίκια) για να φθάσουμε στον προορισμό μας. Μετά την 2η πόρτα ο δρόμος χωρίζει δεξιά (200 μέτρα) προς την παραλία Βαθύ Πηγάδι (σχετικά κακός χωματόδρομος) και αριστερά (200 μέτρα) προς το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου και τους Θόλους. Οι Θόλοι βρίσκονται 50 μέτρα ανατολικά της εκκλησίας. Πρόκειται για πέτρινα θολωτά κτίσματα της Βυζαντινής εποχής που είχαν μάλλον χρήση αποθηκών τροφίμων. Τα κτίσματα είναι περιφραγμένα αλλά μπορείτε να τα πλησιάσετε και να τα δείτε από κοντά.
Επιστρέφοντας από τον Άγιο Νικόλαο, παίρνουμε τώρα την δεξιά διαδρομή (200 μέτρα σχετικά κακός χωματόδρομος) προς την παραλία Βαθύ Πηγάδι. Το όνομά της το πήρε από ένα μεγάλο πηγάδι που θα συναντήσουμε στον δρόμο μας μετά την 2η πόρτα που περάσαμε. Βότσαλο έξω, πρασινογάλαζα νερά και άμμος σε αρκετά σημεία μέσα, συνθέτουν ένα ειδυλλιακό τοπίο που θα κάνει την εμπειρία σας αξέχαστη. Στην παραλία μπορείτε να πάτε και με βάρκα από τον λιμάνι του Αγίου Γεωργίου.
8. Η Παραλία του Πόρου
Πολύ όμορφη μικρή παραλία στο ΝΑ τμήμα του νησιού στην αρχή του χωματόδρομου που καταλήγει στον Άγιο Νικόλαο και την παραλία Βαθύ Πηγάδι. Πρόκειται για μία αμμουδιά με πολύ ρηχά ανοιχτογάλαζα νερά, σαν πισίνα, στον στενόμακρο όρμο του Πόρου. Περπατώντας και μετά κολυμπώντας περί τα 50 μέτρα από την παραλία θα δούμε στο δεξί μας χέρι να σχηματίζεται εσοχή - ανοιχτή σπηλιά μέσα στον βράχο.
9. Κατέβασμα στην παραλία Πάλος
Απόμερη παραλία στο δυτικό άκρο του όρμου του Πόρου απέναντι από την παραλία Βαθύ Πηγάδι. Για να φθάσουμε εδώ θα πάρουμε μονοπάτι που ξεκινά (ανατολικά) από τον αμαξιτό δρόμο (που ξεκινά από το Μεγάλο Χωριό με κατεύθυνση προς την Μεταμόρφωση του Σωτήρος) και βρίσκεται στο ύψος (δυτικά) του γηπέδου και του ελικοδρομείου του νησιού. Στο σημείο αυτό υπάρχει ένα άπλωμα δεξιά του δρόμου με δένδρα, και εκεί μπορούμε να παρκάρουμε το μεταφορικό μας μέσο. Η κατάβαση προς την παραλία είναι σχετικά απότομη, ο καλύτερος και ασφαλέστερος τρόπος είναι να κινηθείτε δεξιά μέχρι την πέτρινη μάντρα και στην συνέχεια να πάρετε το μονοπάτι που κινείται κατά μήκος της. Στην παραλία θα φθάσουμε μετά από 500-600 μέτρα και περίπου 15-20 λεπτά. Βότσαλο, καθαρά νερά, απόλυτη ησυχία και απομόνωση συνθέτουν ό,τι χαρακτηριστικότερο για το νησί. Απολαύστε τον ήλιο (δεν υπάρχει κανένα δένδρο) και την θάλασσα και πάρτε δυνάμεις για την επιστροφή γιατί θα το χρειαστείτε.
10. Ο Παράλιος Οικισμός του Αγίου Γεωργίου
Ο παράλιος οικισμός του Αγίου Γεωργίου, με το λιμάνι του νησιού, βρίσκεται ανάμεσα στους δύο βασικούς οικισμούς του Αγαθονησιού (το Μικρό Χωριό ΒΔ και το Μεγάλο Χωριό ΒΑ). Αναπτύχθηκε κυρίως λόγω του τουρισμού, και διαθέτει όλες τις βασικές σχετικές υποδομές (ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβέρνες, cafe). Στο κέντρο του οικισμού ξεχωρίζει η παραλία του Αγίου Γεωργίου. Άμμος με ψιλό βότσαλο και καταγάλανα νερά δίπλα στα ενοικιαζόμενα δωμάτια του λιμανιού.
