Τα οινοποιεία της Σαντορίνης
Η οικονομική και κοινωνική ζωή στην Σαντορίνη είναι στενά συνδεδεμένη με τ΄αμπέλια της εδώ και χιλιάδες χρόνια. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές δείχνουν ότι αμπελοκαλλιέργειες υπήρχαν στο νησί από το 17ο αι. π.Χ και αυτές συνεχίσθηκαν ξανά, μετά την μεγάλη έκρηξη (1.620 π.Χ), από το 1.200 π.Χ μέχρι τις μέρες μας. Το χαρακτηριστικό των κλημάτων της Σαντορίνης είναι ότι είναι αυτόρριζα (από τα ελάχιστα στον κόσμο), και αυτό το οφείλουν στο ηφαιστειακό έδαφος του νησιού που τα προστάτεψε από την επιδημία της φυλοξήρας. Χαρακτηριστικός είναι και ο τρόπος κλαδέματος των Σαντορινιών κλημάτων με τεχνικές όπως η 'Γυριστή' και το 'Κουλούρι', για να τα προστατεύουν από τους ισχυρούς ανέμους. Το παραγόμενο κρασί είναι υψηλής ποιότητας με βασικές καλλιεργούμενες ποικιλίες το Ασύρτικο (80% της συνολικής παραγωγής), το Αθήρι, το Αηδόνι (λευκές ποικιλίες) και η Μαντηλαριά, το Μαυροτράγανο και το Βουδόματο (ερυθρές ποικιλίες). Από τα κρασιά της φημισμένα είναι το γλυκό Βινσάντο, το Ασύρτικο και το Νυχτέρι.
Όπως γίνεται κατανοητό, το νησί διαθέτει έναν σημαντικό αριθμό οινοποιείων, τα οποία μέσα στα χρόνια έχουν μετατραπεί σε πόλο έλξης χιλιάδων τουριστών ανά τον κόσμο. Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει την οινοπαραγωγική παράδοση του εκάστοτε οινοποιείου, να περπατήσει στους αμπελώνες του, να γευθεί τοπικές ποικιλές και παραδοσιακά εδέσματα και να μάθει όλα όσα αφορούν τον κόσμο του κρασιού από τους επαγγελματίες οινοπαραγωγούς. Ας τα γνωρίσουμε συνοπτικά:
To οινοποιείο Mπουτάρη στο Μεγαλοχώρι αποτελεί ένα από τα βραβευθέντα κτήματα της εταιρίας Μπουτάρη. Άνοιξε τις πόρτες του για πρώτη φορά το 1989 και από τότε έχει παίξει ηγετικό ρόλο στην ανάπτυξη της αμπελουργίας του νησιού και στην εμπορική ανάπτυξη και προώθηση των κρασιών της Σαντορίνης σε όλο τον κόσμο.
H οικογένεια Γαβαλά ασχολείται αποκλειστικά με την οινοποίηση του κρασιού της Σαντορίνης από τα τέλη του 19ου αιώνα. To σύγχρονο οινοποιείο Γαβαλά βρίσκεται επίσης στο Μεγαλοχώρι και σε αυτό ξεκίνησαν οι πρώτες εμφιαλώσεις κρασιού ήδη από το 1998.
Παραμένουμε στο Μεγαλοχώρι και συνεχίζουμε με το οινοποιείο Αρβανίτη. Εδώ θα πιει κανείς το παλιό νυχτέρι, το κρασί που τρυγιόταν υπερώριμο και ζυμωνόταν σε παλιά γαλλικά ή ρώσικα βαρέλια. Στο οικογενειακό οινοποιείο του κυρ Αντώνη θα βρει κανείς τα βαρέλια, το ένα πλάι στ’ άλλο με τις κάνουλες για το σερβίρισμα και τις ονομασίες των κρασιών γραμμένες με κιμωλία.
Το οινοποιείο του Βενετσάνου βρίσκεται σε προνομιακή θέση, πάνω από τον Αθηνιό, με πανοραμική θέα όλης της καλντέρας της Σαντορίνης. Το οινοποιείο κτίσθηκε το 1947 από την οικογένεια Βενετσάνου καί έγινε το πρώτο βιομηχανικό οινοποιείο του νησιού και μάλιστα με πρωτοποριακό σχεδιασμό καθώς σχεδιάσθηκε να λειτουργεί από πάνω-προς-τα-κάτω (top down), έτσι ώστε να αξιοποιεί την βαρύτητα ως κινητήρια δύναμη και να μη απαιτεί άλλη πηγή ενέργειας (π.χ. ηλεκτρικό).
Το 1999, ο Αντώνης N. Αργυρός, θέτει ξανά σε λειτουργία το παλιό οινοποιείο της οικογένειάς του, ιδρύοντας το Art Space στην Έξω Γωνιά. Οι χώροι του παλιού οινοποιείου αναπαλαιώνονται και παραμένουν σαν μουσειακός χώρος. Το Art Space Winery, παρ' ότι είναι μικρό οινοποιείο, διαθέτει πολύ μεράκι και υψηλή τεχνολογία, στοχεύοντας στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα.
Συνεχίζουμε με το ηλικίας 200 ετών οινοποιείο της οικογένειας Αργυρού, το οποίο βρίσκεται στα υπόγεια του ανακαινισμένου αρχοντικού, στο κέντρο της Μεσσαριάς, όπου κατά τις επισκέψιμες ημέρες και ώρες μπορείτε να δοκιμάσετε τα πολυβραβευμένα κρασιά Avantis.
Στις εγκαταστάσεις μιας παλιάς κάναβας του 1895 στον Πύργο, ο Γιάννης Δρόσος - Χρυσός, παρουσιάζει πλούσιο εκθεσιακό υλικό από το παρελθόν του νησιού. Επιπλέον, και πέρα από τον τρόπο παραγωγής του κρασιού και την επεξεργασία της ντομάτας, θα μάθετε για την Σαντορινιά φάβα και για όλα τα επαγγέλματα και τις δραστηριότητες των κατοίκων του νησιού στο παρελθόν.
Παραμένουμε στον οικισμό του Πύργου και συναντάμε το Οινοποιείο Χατζηδάκη που ιδρύθηκε το 1997 από τον Χαρίδημο και την Κωνσταντίνα Χατζηδάκη. Το μικρό υπόσκαφο οινοποιείο σήμερα καλλιεργεί 100 στρέμματα και στα περισσότερα από αυτά εφαρμόζει βιολογική καλλιέργεια.
Η Ένωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων, Santo, που ιδρύθηκε το 1947, αποτελεί έναν από τους δυναμικότερους Συνεταιρισμούς της Ελλάδας με 1200 -μέλη. Στο οινοποιείο παράγονται οι μονοποικιλιακοί βιολογικοί οίνοι SantoWines με γνώμονα πάντα τη διαφύλαξη της τοπικής παράδοσης και ιστορίας, την προστασία των παραδοσιακών καλλιεργειών και την παραγωγή οίνων και παραδοσιακών τοπικών προϊόντων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης Σαντορίνης (ΠΟΠ )υψηλής ποιότητας.
Η Κάναβα Ρούσσος στην Επισκοπή- Γωνιά, η παλαιότερη της Σαντορίνης, ιδρύθηκε το 1836, με στόχο την παραγωγή οίνων υψηλής ποιότητας. Σήμερα, αξιοποιεί τη σύγχρονη τεχνολογία και στοχεύει στη δημιουργία οίνων με μοναδικές γεύσεις και αρώματα, επιλέγοντας άριστη πρώτη ύλη, ανάμεσα στις εκλεκτότερες ποικιλίες του νησιού.
Το Oινοποιείο και Μουσείο Κουτσογιαννόπουλου είναι το μοναδικό, στην Ελλάδα, υπόσκαφο Μουσείο Οίνου, 8 μέτρα κάτω από τη γη και μήκος 300 μέτρων, σε σχήμα λαβύρινθου και βρίσκεται στο Βόθωνα. Μετά την ξενάγηση στο Μουσείο, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να δοκιμάσει τέσσερα από τα καλύτερα κρασιά που παράγει σήμερα το οινοποιείο , στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο γευσιγνωσίας.
Το οινοποιείο Βασσάλτης είναι το νεότερο του νησιού (λειτουργεί από το 2015), και πήρε το όνομά του από το πέτρωμα που προκύπτει από την ψύξη της βασαλτικής λάβας. Ένα φρέσκο κατάλευκο κτίριο στον παραλιακό δρόμο κοντά στο Βούρβουλο, περιμένει να υποδεχθεί τους λάτρεις του κρασιού σε μία όμορφη ατμόσφαιρα!
Το οινοποιείο της Γαίας βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του νησιού, πάνω στην παραλία και πολύ κοντά στο αεροδρόμιο. Στεγάζεται σε ένα εξαιρετικό πετρόκτιστο κτίριο που χτίστηκε στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Το οινοποιείο είναι εξοπλισμένο με τα πλέον σύγχρονα συστήματα οινοποίησης, εξασφαλίζοντας τις ιδανικές συνθήκες για την παραγωγή κρασιών υψηλής ποιότητας από την ποικιλία Ασύρτικο.
Στον αρχαίο κάμπο της Οίας, βρίσκεται το οινοποιείο Κτήμα Σιγάλα. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1991, αρχικά το οινοποιείο στεγάστηκε εκεί όπου παλαιότερα ήταν η παραδοσιακή κάναβα της οικογένειας του Πάρη Σιγάλα. Στη συνέχεια κατασκευάστηκε και λειτούργησε, το 1998, σε ιδιόκτητο χώρο, νέα μονάδα παραγωγής, εμφιάλωσης και παλαίωσης οίνων. Έκτοτε, και μετά από συνεχείς επενδύσεις εκσυγχρονισμού και επεκτάσεων διαμορφώθηκε η σημερινή παραγωγική υποδομή με δυνατότητα επεξεργασίας και εμφιάλωσης 300.000 φιαλών ετησίως.
Τέλος, επισκεπτόμαστε το υπερσύγχρονο οινοποιείο της οικογένειας Καραμολέγκου στην περιοχή της Έξω Γωνιάς, όπου οινοποιούνται με μεράκι οι γηγενείς ποικιλίες του νησιού Ασύρτικο, Αηδάνι, Αθήρι και Μαυροτράγανο. Η γκάμα περιλαμβάνει 9 κρασιά εκ των οποίων τα δημοφιλή είναι: ΠΟΠ Νυχτέρι, Vinsanto ΠΟΠ και Μαυροτράγανο.
