Τα μονοπάτια της Σερίφου
Η Σέριφος είναι ιδανικό μέρος για πεζοπορίες και μονοπάτια. Στο νησί έχουν χαρτογραφηθεί ένδεκα (11) μονοπάτια, εκ των οποίων τα 1, 1Α, 2, 3, 4, 5, 6 και 10 είναι ικανοποιητικώς σηματοδοτημένα, και τα 7, 8 και 9 μερικώς.
Μονοπάτι 1: Χώρα - Κένταρχος
Το Μονοπάτι 1 ξεκινά, κατηφορίζοντας νότια, από το γραφικό χωριό Κένταρχος ή Καλλίτσος και καταλήγει στην Πάνω Χώρα. Από τον Κένταρχο, στα 500 περίπου μέτρα, ακολουθεί παλιό χωματόδρομο μέχρι την θέση Βουνάκι, με πολύ όμορφη θέα στα ανατολικά, και από εκεί για άλλα 1.300 μέτρα μέχρι το πανέμορφο εκκλησάκι του Πάνω Σταυρού. Από εκεί κατηφορίζει προς τον Κάτω Σταυρό (περνά κοντά και χαμηλότερα), ανεβαίνει στον Αγιο Στέφανο και συνεχίζει προς Χώρα περνώντας από ένα μικρό πέτρινο γεφυράκι και ένα παλιό πηγάδι (στα 700 περίπου μέτρα πριν την Πάνω Χώρα), καταλήγοντας στην πλατεία των Μύλων. Εχει μήκος περίπου 4.4χλμ. Εκτιμώμενος χρόνος 90'-100' λεπτά.
Μονοπάτι 1A: Χώρα – Λιβάδι
Το Μονοπάτι 1Α είναι το πιο γνωστό, εύκολο και πολυσύχναστο μονοπάτι που οδηγεί από τη Χώρα στο Λιβάδι. Ξεκινάει από την πλατεία Μύλων, διασχίζει τα στενά σοκάκια της Χώρας, περνάει από το Κάστρο και φθάνει στην Κάτω Χώρα. Μέσα από τα δρομάκια της και αφού περάσουμε από το Δημοτικό Σχολείο και το Λαογραφικό Μουσείο, βλέπουμε κατεβαίνοντας στο αριστερό μας χέρι το εκκλησάκι του Αγίου Αντωνίου. Συνεχίζουμε, περνώντας κάθετα τον κεντρικό δρόμο που καταλήγει στο Λιβάδι, ακολουθώντας πάντα τη χαρακτηριστική σήμανση που είναι ευδιάκριτη. Σε όλη τη διαδρομή η θέα στο λιμάνι είναι μαγευτική ενώ κατεβαίνοντας προς Λιβάδι, η Χώρα πίσω σας στέκεται επιβλητική... Το μήκος της διαδρομής είναι 2,6 χλμ. Εκτιμώμενος χρόνος 45'-55' λεπτά.
Μονοπάτι 2: Χώρα - Αη Γιώργης στις Πλάκες - Γύφτικα (ελικοδρόμιο)
Το Μονοπάτι 2 έχει μήκος περίπου 2.2χλμ. και ξεκινά από την Πάνω Χώρα, στο σημείο με τους τρείς ανακαινισμένους ανεμόμυλους. Ονομάζεται και 'Δρόμος των Πλακών' γιατί από το σημείο αυτό μέχρι και περίπου την μέση του είναι λιθοστρωμένο με πλατιές πλάκες (χαραγμένο πάνω σε παλιά διαδρομή μεταλλωρύχων) και αποτελεί ένα από τα πιό γνωστά αξιοθέατα του νησιού. Στα 2/3 περίπου της διαδρομής καταλήγει στο εκκλησάκι του Αη-Γιώργη στις Πλάκες, και συνεχίζει (χωμάτινο πλέον) πολύ ξεκούραστα μέχρι τα Γύφτικα, στην αρχή της τελικής ευθείας που οδηγεί στην πύλη του ελικοδρομίου. Η αντίστροφη διαδρομή μας αποζημιώνει με την υπέροχη θέα προς την Χώρα, καθώς δηλαδή κατηφορίζουμε, το μονοπάτι των Πλακών, από τον Αη-Γιώργη. Εκτιμώμενος χρόνος 45'-50' λεπτά.
Μονοπάτι 3: Aσπρος Πύργος (Ακονιδιά) – Κουταλάς
Το Μονοπάτι 3 έχει μήκος περίπου 2.3χλμ. και ξεκινά από το σημείο που στρίβουμε στον σύντομο χωματόδρομο για να φθάσουμε στον Άσπρο Πύργο, στην περιοχή της Ακoνιδιάς. Στην κατηφορική πορεία του μέχρι τον όμορφο παραθαλάσσιο οικισμό του Κουταλά, θα γνωρίσουμε μέρος από την πλούσια ιστορία των μεταλλείων της περιοχής και του νησιού. Στο μέσον περίπου της διαδρομής θα συναντήσουμε σιδηροτροχιές (των μεταλλείων) τις οποίες είναι καλύτερο και συντομότερο να ακολουθήσουμε βγαίνοντας για λίγο από το κυρίως μονοπάτι (το οποίο ξαναπιάνουμε μετά τις σιδηροτροχιές). Στο πρώτο τμήμα του μονοπατιού θα ανοιγοκλείσουμε δύο πόρτες σε περίφραξη (υπάρχει και αποτρεπτική πινακίδα που γράφει αδιέξοδο). Εκτιμώμενος χρόνος 60'-70' λεπτά.
Μονοπάτι 4: Γύφτικα (ελικοδρόμιο) - Βάρσαμος - Παναγιά
Το Μονοπάτι 4 έχει μήκος περίπου 4χλμ. και ξεκινά απέναντι από τον δρόμο που οδηγεί στο ελικοδρόμιο, στην περιοχή Γύφτικα. Σχετική πινακίδα δείχνει για μονοπάτι προς (το ρέμα) Βάρσαμο. Στα 1.000 μέτρα από το σημείο αυτό το μονοπάτι συναντά τον χωματόδρομο που ξεκινά από τον Προφήτη Ηλία στα Βουνιά και καταλήγει στην Παναγιά την Καμαρωτή. Ακολουθούμε τον δρόμο για περίπου 1.000 μέτρα μέχρι να δούμε στα δεξιά μας την πινακίδα με το σήμα 4, οπότε και κάνουμε δεξιά κινούμενοι ανατολικά για να καταλήξουμε στον όμορφο οικισμό της Παναγιάς. Το μονοπάτι δεν είναι πάντα εμφανές λόγω βλάστησης, ενώ η θέα στην ενδοχώρα της Σερίφου είναι εντυπωσιακή. Εκτιμώμενος χρόνος 70'-80' λεπτά.
Μονοπάτι 5: Παναγιά – Συκαμιά
Το Μονοπάτι 5 έχει μήκος περίπου 3χλμ., ξεκινά από το όμορφο χωριό της Παναγιάς (λίγο μετά την ομώνυμη εκκλησία του χωριού) και καταλήγει στην πανέμορφη παραλία της Συκαμιάς. Στην πορεία, αφού πρώτα προσπεράσουμε το εκκλησάκι της Αγίας Αναστασίας, στα 800 περίπου μέτρα, θα περάσουμε από την περιοχή Κάτω Διποτάματα (στα 1.000 μέτρα), πλούσια σε βλάστηση, πηγές και νερά με ένα τσιμεντένιο γεφυράκι, ενώ στα δύο περίπου χιλιόμετρα από την Παναγιά, το μονοπάτι γίνεται χωματόδρομος που καταλήγει στο ΝΔ άκρο της παραλίας, στο ύψος της μοναδικής ταβέρνας που υπάρχει εκεί. Εκτιμώμενος χρόνος 60' - 70' λεπτά.
Μονοπάτι 6: Πύργος – Γαλανή – Συκαμιά
Το Μονοπάτι 6 έχει μήκος περίπου 3.7χλμ. (μέχρι την Συκαμιά). Ξεκινά αρχικά κάτω από τον εγκαταλελειμμένο οικισμό του Πύργου, περνά από τον Αγιο Πολύκαρπο στην Ποταμιά, διασχίζει την εύφορη κοιλάδα της και καταλήγει στον μεγάλο οικισμό της Γαλανής (στα 1.800 περίπου μέτρα από την έναρξη του). Στην συνέχεια κατηφορίζει (κατά σημεία κτιστό) προς την πανέμορφη παραλία της Συκαμιάς (για άλλα περίπου 1.800μ.) καταλήγοντας στο ΒΑ άκρο της. Από το σημείο αυτό το μονοπάτι συνεχίζει κατά μήκος της ακτογραμμής, πάνω στα βράχια, για άλλα περίπου 1.100μ. και καταλήγει στην μικρή αλλά γραφική παραλία της Σκάλας με το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου λίγο ψηλότερα. Εκτιμώμενος χρόνος 70'-80' λεπτά.
Μονοπάτι 7: Παναγία Λιόμαντρα - Αβεσσαλός
Το Μονοπάτι 7 έχει μήκος περίπου 2χλμ. και ξεκινά λίγο πιό κάτω και δεξιά από το εκκλησάκι της Παναγίας στην Λιόμαντρα (απέναντι από τ' απομεινάρια του αρχαίου μυκηναικού τείχους). Κατηφορίζει προς τον όμορφο όρμο και την παραλία του Αβεσσαλού, καταλήγοντας στο βόρειο άκρο της. Το μονοπάτι δεν είναι σε καλή κατάσταση και έχει αραιή σήμανση. Εκτιμώμενος χρόνος 45'-50' λεπτά.
Μονοπάτι 8: Σκλαβογιάννη (Αγία Θέκλα) - Αγιος Γεώργιος - Καραβάς - Αη Γιώργης Βιγλής - Συκαμιά
Το Μονοπάτι 8 έχει μήκος περίπου 6.8χλμ. και είναι το μεγαλύτερο από τα αριθμημένα μονοπάτια του νησιού και ίσως το πιό όμορφο. Ξεκινά στα δεξιά μας, κάτω από το σημείο (στην κλειστή πόρτα) όπου ευθεία ανηφορίζει το μονοπάτι προς το εκκλησάκι της Αγίας Θέκλας. Στην πορεία του θα κατηφορίσουμε προς το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, με την βάση πέτρινου κυκλικού πύργου δίπλα του, θα περάσουμε από την όμορφη παραλία του Καραβά, θ΄ανηφορίσουμε προς το Πυργί και την περιοχή Βατούδι καταλήγοντας στο κατάλευκο εκκλησάκι του Αη Γιώργη του Βιγλή, που αγναντεύει από ψηλά την θάλασσα, για να συνεχίσουμε παραλιακά, σε μία γοητευτική διαδρομή, που ολοκληρώνεται στην πανέμορφη παραλία της Συκαμιάς, στο ΝΔ άκρο της. Εκτιμώμενος χρόνος 150' - 160' λεπτά.
Μονοπάτι 9: Αγία Αικατερίνη - Αγιος Ιωάννης - Παναγιά - Αγιος Παντελεήμων
Το Μονοπάτι 9 έχει μήκος περίπου 3.2χλμ. και είναι το λιγότερο γνωστό από τα έντεκα. Ξεκινά στο ύψος (λίγα μέτρα ανατολικότερα) της εκκλησίας της Αγίας Αικατερίνης, που βρίσκεται 1.000 περίπου μέτρα ΒΔ του υποσταθμού της ΔΕΗ στο Λιβάδι. Το μονοπάτι ανηφορίζει για περίπου 1.000 μέτρα προς τον Αγιο Ιωάννη τον Θεολόγο, και συνεχίζει για άλλα 750 μέτρα προς το εκκλησάκι της Παναγίας, στην συνέχεια (για άλλα 300 μέτρα) στα πέντε Πηγάδια και από το σημείο αυτό μετατρέπεται σε στενό χωματόδρομο που μετά από 1.200-1.300 μέτρα καταλήγει στον δύσβατο χωματόδρομο που οδηγεί στον Αγιο Παντελεήμονα (στα 350μ.), σημείο με πολύ όμορφη θέα προς τον όρμο του Λιβαδιού. Εκτιμώμενος χρόνος 75'-85' λεπτά.
Μονοπάτι 10: Κένταρχος (Καλλίτσος) – Ξερό Χωριό – Παναγιά Σκοπιανή – Κένταρχος
Το Μονοπάτι 10 είναι το πιό πρόσφατα σηματοδοτημένο (το 2013) και ένα από τα ομορφότερα της Σερίφου. Το χαρακτηριστικό του είναι ότι ξεκινά και τερματίζει στο ίδιο σημείο, το γραφικό χωριό Κένταρχος (Καλλίτσος). Στην συναρπαστική διαδρομή του περνάει δίπλα από μύλους, περιστερώνες, περιβόλια, πηγή και την εντυπωσιακή εκκλησία της Παναγιάς Σκοπιανής. Από τον Κένταρχο ανηφορίζει ΝΔ προς την περιοχή Ξερό Χωριό (ανάμεσα στους δύο λόφους με τις κεραίες), και στην συνέχεια κατηφορίζει προς το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, τέμνει βόρεια τον αμαξιτό δρόμο, φθάνει μέχρι τον Τριαντάφυλλο και ανηφορίζει ξανά νότια προς την Παναγία την Σκοπιανή καταλήγοντας, εκεί από όπου ξεκίνησε, στον Κένταρχο. Εχει μήκος περίπου 5χλμ. Εκτιμώμενος χρόνος 110'-120' λεπτά.
