Η Ελαφόνησος είναι το μεγαλύτερο μικρό νησί της Ελλάδας! Αρκετά μικρό, με μόλις 18 Km2 έκταση για να χαρακτηρίζεται σαν νησίδα, αλλά με περίπου 1.000 μόνιμους κατοίκους είναι το μεγαλύτερο σε πληθυσμό μικρό νησί της χώρας μας.
Γοητευτικό ψαρονήσι, που τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε τουριστικό πόλο έλξης, εξαιτίας κυρίως των πανέμορφων αμμουδιών του με τα ανοιχτογάλαζα νερά τους. Ειδικά τον μήνα Αύγουστο το νησί πλημμυρίζει και θα παλέψετε για μία θέση σε οτιδήποτε!
Η πλούσια άμμος και τα ανοιχτά χρώματα της θάλασσας ξεκινούν πριν ακόμη φθάσουμε στο νησί, από την απέναντι Λακωνική ακτής της Πούντας. Χαρακτηριστικά που οφείλονται στην γεωλογική ιστορία του τόπου, καθώς η χερσόνησος που ο Παυσανίας περιέγραψε σαν Ονου Γνάθος (δηλ. γαιδουρομασέλα, από το σχήμα της) και ήταν ενωμένη με την Πούντα, αμμοποιήθηκε μετά τον ισοπεδωτικό σεισμό του 375 μ.χ. και ποντίστηκε στην θάλασσα.
Μαζί της ποντίστηκαν και τα ερείπια της προιστορικής πολιτείας που βρισκόταν ανάμεσα στην σημερινή παραλία της Πούντας και του Παυλοπετρίου και της απέναντι νησίδας Παυλοπέτρι. Κατάδυση στα μόλις τέσσερα μέτρα θα μας φέρει πίσω σε περισσότερο από 4.000 χρόνια ιστορίας. Το προιστορικό νεκροταφείο στην άκρη της παραλίας στο Παυλοπέτρι αποτελεί και αυτό τμήμα της βυθισμένης πολιτείας.
Πίσω από το προιστορικό νεκροταφείο αξίζει να επισκεφθούμε την λίμνη (λιμνοθάλασσα) Στρογγύλη, σημαντικός υδροβιότοπος της περιοχής ενταγμένος στο δίκτυο NATURA.
Από την Πούντα το πέρασμα στην Ελαφόνησο γίνεται με μικρά ferry boats (παντόφλες), τα οποία αργά αλλά σταθερά μας μεταφέρουν σε 10 λεπτά στο νησί. Η συγκοινωνία είναι συχνή, περίπου κάθε μισή ώρα, και τους καλοκαιρινούς μήνες εκτελείται τουλάχιστον μέχρι τις 20:00 το βράδυ. Κόστος μεταφοράς δύο ατόμων με αυτοκίνητο, περίπου 12 Ευρώ.
Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού του νησιού και των τουριστικών του υπηρεσιών είναι συγκεντρωμένο στον βόρειο οικισμό της Ελαφονήσου. Ο οικισμός καταλήγει στο γραφικό λιμανάκι με τις ψαρόβαρκες και το νησάκι του Αγίου Σπυρίδωνα με την ομώνυμη μητρόπολη του νησιού, που συνδέεται με το υπόλοιπο νησί με τσιμεντένιο γεφυράκι.
Ο δεύτερος μεγαλύτερος οικισμός, βρίσκεται στο Κάτω Νησί, στα δυτικά, απέναντι από τα νησιά της Παναγίας, και γύρω από την πανέμορφη ομώνυμη αμμουδιά. Αλλωστε, όπως είπαμε, όλη σχεδόν η Ελαφόνησος είναι μία τεράστια αμμουδιά. Οι εξωτικές αμμουδιές του Σαρακίνικου και του Φράγκου, περισσότερο γνωστές ως Μεγάλος και Μικρός Σίμος αντίστοιχα, είναι το σήμα κατατεθέν του νησιού. Λέγεται ότι το όνομά αυτό το πήραν από Καλύμνιο δύτη που ξεψύχησε στην άκρη τους, χτυπημένος από την νόσο των δυτών.
Η δική μας πρότασή για κολύμπι, είναι παρ’ όλα αυτά για την πολύ μικρότερη αλλά γοητευτικότερη παραλία Λεύκη, στα νοτιο-ανατολικά του νησιού, ένα περίπου χλμ. πρίν τον μικρό Σίμο. Χρώμα νερών εντυπωσιακό, λευκό, και ιδανική, λόγω θέσης, όταν τις μεγάλες παραλίες τις πιάνουν νότιοι και δυτικοί άνεμοι.
Δύο ενδιαφέρουσες εξερευνητικές προτάσεις για το νησί είναι η ανάβασή μας στην σπηλιά του Μεγάλου Σίμου, και η επίσκεψή μας στον Αγιο Πατάπιο στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού και στην παραλία Αγλύφτης.
Αξίζει τον κόπο η κοπιαστική αλλά σύντομη ανάβαση (15'-20') [από μονοπάτι] στα 85μ., για να γνωρίσουμε από κοντά την σπηλιά, που από το στόμιό της λές και γεννήθηκε το νησί, και να απολαύσουμε την θέα προς τον όρμο του Σαρακίνικου. Για να την βρούμε θα προχωρήσουμε στον χωματόδρομο που συνεχίζει από το τελείωμα του δρόμου που καταλήγει στον Μεγάλο Σίμο (περίπου γιά 500μ) μέχρι να την δούμε ψηλά στο δεξί μας χέρι. Από εκεί και μετά διαλέγουμε το σημείο που θα ξεκινήσουμε την ανάβαση. Υπάρχει πάντως μονοπάτι το οποίο καλό είναι ν’ ακολουθήσουμε.
Η επίσκεψη στον Αγιο Πατάπιο και την παραλία Αγλύφτης, θα μας δώσει την ευκαιρία να γνωρίσουμε μία άλλη όψη του νησιού, πιό μοναχική, πιό άγρια αλλά πολύ όμορφη και αυτή. Απότομοι βράχοι, ερημικό τοπίο και το απέραντο γαλάζιο.
Από τα Νησιά της Παναγίας, στο νοτιοδυτικό άκρο, εκεί που τελειώνει ο δρόμος, ξεκινά παράλιο απαιτητικό, σε ορισμένα σημεία, μονοπάτι, που θα μας οδηγήσει (σε περίπου 40') στο εκκλησάκι του Αγίου Πατάπιου (χτίσθηκε το 1960), στην όμορφη παραλία Αγλύφτης και στο απέναντι ομώνυμο νησάκι. Η παραλία Αγλύφτης είναι η πιό άγνωστη παραλία του νησιού. Ερημη, μοναχική και απόμακρη με μόνη συντροφιά τους γλάρους και το εκκλησάκι του Αγίου Πατάπιου.
Στο νησί υπάρχουν περισσότερα από εβδομήντα καταλύματα (ξενοδοχεία, ξενώνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια), τα περισσότερα απλά και οικονομικά. Γενικότερα το κόστος διαμονής και εστίασης είναι αρκετά ανταγωνιστικό με δεδομένη την ζήτηση που υπάρχει ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες. Σε έναν από τους πλουσιότερους ψαρότοπους της Ελλάδας σίγουρα θα απολαύσετε φρέσκο ψάρι (κάθε κατηγορίας) και σε λογικές τιμές. Για όσους θέλουν να διασκεδάσουν μέχρις αργά, υπάρχουν αρκετά bar/clubs τα οποία μένουν ανοιχτά σχεδόν μέχρι τα ξημερώματα.
Αν έχετε χρόνο, και αφού θα είσαστε στην περιοχή, αξίζει να αφιερώσετε λίγες μέρες ακόμη για να γνωρίσετε από κοντά μία σχετικά άγνωστη περιοχή της πατρίδας μας, την νοτιοανατολική Λακωνία, που περιλαμβάνει την Δημοτική Ενότητα των Βοιών με έδρα την Νεάπολη. Περιοχή με ιστορία που ξεκινά από την δεύτερη χιλιετία π.χ στην περιοχή όπου υπήρχαν οι αρχαίες Βοίες. Ομορφος τόπος, καλό φαγητό, απολαυστικές και μοναχικές αμμουδιές, πλήθος μνημείων μέχρι τον Κάβο Μαλέα.
